سازمان محیط‌زیست، وزارت صنایع و معادن، وزارت نیرو، شهرداری، شورای شهر یا همه اینها باهم باید به این موضوع بپردازند.برای موضوع آلودگی هوای تهران قوانین مختلفی تهیه شده است اما مهم‌ترین آنها همان است که به طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران معروف شد و قرار بود طی یک دهه از سال79 تا امسال با به کار بستن قوانین و مصوبات زیست‌محیطی میزان آلاینده‌ها در هوای تهران افزایش نیابد اما پس از گذشت یک دهه آنچه اتفاق افتاد همان بود که به گفته معصومه ابتکار، رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران و رئیس سابق سازمان محیط‌زیست کشور توقف و تعطیلی این طرح بود.در این میان شورای شهر تهران بار دیگر دست به کار شد تا این طرح را مورد بازنگری قرار داده و برای کاهش آلودگی هوای تهران طرحی نو دراندازد.
آلودگی هوای شهر تهران و خسارت‌هایی که از این بابت به شهروندان وارد می‌شود از جمله مسائلی است که شورای شهر روی آن حساس است و تلاش دارد با تصویب لوایح و ارائه طرح‌های مختلف، دیگر نهادهای مسئول در این زمینه را نیز نسبت به این موضوع حساس کند، از همین رو در یکی از آخرین مصوبات خود خواستار بازنگری در طرح جامع آلودگی هوای تهران شد. در واقع شورای شهر براساس این طرح پیشنهادی از مجلس شورای اسلامی خواست تا الزامات قانونی و بودجه کافی برای کاهش آلودگی هوای تهران اختصاص دهد تا متعاقب آن دولت نیز بتواند به تکالیف قانونی خود در این حوزه عمل کند. به‌نظر می‌رسد آنچه اعضای شورای شهر تهران را واداشت تا در قالب یک طرح فوریت‌دار و با سرعت نسبت به تهیه این طرح پیشنهادی اقدام کنند شدت گرفتن آلودگی هوای تهران به‌ویژه در فصل پاییز سال جاری است که بنا بر گزارش رسمی وزارت نیرو، کم‌بارش‌ترین خزان در
نیم قرن اخیر بوده است و هنوز هم با وجود گذشت نیمی از نخستین ماه فصل زمستان شهروندان تهرانی چشم به آسمان دوخته‌اند تا شاید لکه ابری بیاید و بارانی ببارد.
طرحی برای بقا
در هر حال آلودگی هوا و تهدید سلامت شهروندان، اعضای شورای شهر تهران را ترغیب به تهیه طرح پیشنهادی بازنگری در طرح جامع آلودگی هوای تهران کرد؛ طرحی که غیراز تهران قرار بود در 7 شهر دیگر کشور هم اجرایی شود اما با اجازه فعالیت برخی از صنایع در حاشیه 120کیلومتری تهران که همین موضوع نیز موجب تمرکز جمعیت و به‌دنبال آن افزایش آلایندگی‌ها شد یا ادامه تولید خودروهای داخلی با میزان بالای آلایندگی، در عمل اجرای طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران بی‌نتیجه ماند ولی پیشنهاد بازنگری در طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران به موارد متعددی اشاره دارد.
در بخش‌هایی از مقدمه این طرح آمده است: گرچه براساس برنامه جامع کاهش آلودگی هوای شهر تهران مصوب هیأت محترم دولت در سال1379 قرار بود طی یک دوره 10 ساله میزان آلودگی به حد استاندارد ملی تقلیل یابد اما متأسفانه روند ادامه این برنامه در سال‌های اخیر نگران‌کننده بوده و حتی در بعضی موارد اهداف آن به فراموشی سپرده شده است.
عدم‌اختصاص بودجه مناسب و معقول برای اجرای اهداف محورهای برنامه، عدم‌آگاهی و نگرش مثبت و التزام مسئولان و تصمیم‌گیرندگان در اجرای برنامه‌ها، عدم‌آگاهی و مشارکت مطلوب مردم، فقدان ساختارهای پایش و ارزشیابی برنامه‌ها در سازمان‌های مسئول و ناظر و بی‌توجهی به اطلاع‌رسانی صحیح و فرهنگسازی زیست‌محیطی توسط رسانه‌های‌جمعی به‌ویژه صدا و سیما ازجمله محورهایی است که شورای شهر تهران در تحلیل وضعیت و علل آلودگی هوای کنونی شهر به آن اشاره کرده است.
به هر حال اعضای شورای شهر تهران در یکی از جدیدترین مصوبات خود به‌دلیل هزینه‌های سنگین تحمیل شده از ناحیه آلودگی هوا به مردم شهر نگرانی خود را از وضعیت سلامت شهروندان و حمایت از حقوق شهروندان تهرانی اعلام کرده و خواستار آن شده‌اند تا با توجه به پیشرفت علم و ظهور تکنولوژی‌های جدید، بازنگری جامعی در برنامه‌های مدیریت کیفیت هوا صورت گیرد.
در این میان شورای شهر و به‌ویژه کمیته محیط‌زیست این شورا در قالب یک ماده واحده،پیشنهادهایی درباره لزوم بازنگری برنامه جامع کاهش آلودگی هوای تهران با بهره‌گیری از شیوه‌های نوین برنامه‌ریزی و مبتنی بر آلاینده‌ها، منابع و آثار آن به مجلس و دولت ارائه کرد.
بخش‌هایی از محورهایی که می‌بایست از سوی دولت رعایت شود عبارت است از: تنظیم برنامه زمانبندی 5 ساله هماهنگ با برنامه توسعه پنجم با تعریف تکالیف و اعتبارات سالانه دستگاه‌ها به‌منظور کاهش کنترل میزان آلاینده‌ها به‌ویژه بی‌تی ایکس‌ها، کاهش انتشار آلاینده‌ها از منابع ثابت و متحرک، توسعه حمل‌ونقل عمومی، اصلاح، جایگزینی و استاندارد‌سازی انواع سوخت، توسعه سیستم‌های پاک، کم مصرف و برقی (خودروها و موتورسیکلت‌ها) ساماندهی استقرار صنایع و خروج صنایع آلاینده از تهران، به‌روزرسانی استانداردها و نظارت بر فعالیت‌ها در مراحل تولید وگسترش اطلاعات کیفی هوا و آگاهی عمومی به‌منظور اشاعه الگوهای دوستدار محیط‌زیست و آموزش به‌منظور اصلاح شیوه زندگی.
ممنوعیت شماره‌گذاری وسایل نقلیه آلاینده
برای کاهش آلودگی هوا علاوه بر موضوعات اشاره شده، می‌توان به ممانعت از شماره‌گذاری و تردد خودروها و موتورسیکلت‌هایی اشاره کرد که منطبق بر مقررات زیست‌محیطی مصوب نباشد. از رده خارج کردن و نوسازی مستمر سیستم حمل‌ونقل عمومی و خصوصی و ارائه گزارشی از این رویکرد هر 6 ماه یک بار، توسعه مراکز معاینه فنی برای تمامی وسایل نقلیه، ترغیب دولت بر خرید وسایل نقلیه شخصی(خودروها و موتورسیکلت‌ها) با تکنولوژی کارآمدتر با استفاده از انگیزه‌های مالی و تخفیف‌های ویژه، کاهش سطح سولفور در بخش استانداردهای سوخت و انتشار ناشی از منابع وسایل نقلیه موتوری غیرجاده‌ای به‌دلیل همجواری فرودگاه‌ها و سایر منابع انتشار این بخش در تهران از جمله سیاست‌هایی است که شورای شهر تهران درصدد اجرای آن است.
از نظر تدوین‌کنندگان این برنامه این مقررات می‌تواند سهم بسزایی در کاهش ذرات معلق، اکسید سولفور، اکسید نیتروژن، ترکیبات آلی فرار و گازهای گلخانه‌ای داشته باشد. در برنامه پیشنهادی شورای شهر به دولت و مجلس همچنین یک سری سیاست‌هایی برای کاهش آلودگی هوا ناشی از منابع خانگی تدوین شده است که افزایش همکاری ساخت ساختمان‌های سبز با رعایت مبحث 19 مقررات ملی ساختمان از طریق آموزش عمومی و ترغیب بخش خصوصی با استفاده از ابزارهای انگیزشی از جمله آنهاست. علاوه بر این باید پروژه‌های ابداعی در سطح پایلوت برای استفاده از انرژی‌های جایگزین و تجدیدپذیر در ساختمان‌های دولتی و شهرداری‌ها برای جلب انگیزه‌های عمومی از طریق نمایش منافع حاصله، راحتی استفاده، ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و همکاری و ایجاد بازار فروش فراهم شود.در روزهای آلودگی هوای پایتخت که احتمال دارد هر لحظه تصمیمی برای آن گرفته شود باید به انتظار نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دولتمردان خیابان پاستور نشست تا ببینیم نتیجه بررسی آنها در ارتباط با بازنگری طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران به کجا می‌انجامد.
